28 Ocak 2013 Pazartesi

# bebekleri karşılaştırmak # bebeklerin gelişimi

Bebekler Yarışıyor (!)

Çevrenizde başka bebekli kişiler varsa veya benim gibi anne-bebek bloglarını takip ediyorsanız, bebeğinizi kıyaslamadan durabilmeniz neredeyse imkansız. Sürekli o bebek şu ayda bunu yaptı, emekledi, konuştu.. benimki böyle oldu vs gibi düşünceler kafanızdan geçer. Ben de sanıyorum 5-6. aylara kadar bu düşüncelerin esiriydim.

Hep, her bebek özeldir, kıyaslamayınız derler ama bu ifadeyi açmazlar. Ben de hepimizin bildiği ama annelik endişelerinden dolayı sık sık anımsamadığımız bu hususu açmaya (açıkça ifade etmeye) karar verdim.


  • Bebeğin anne karnından çıkıp yepyeni bir dünyaya adapte olmasını onun açısından bir travma olarak nitelendirebiliriz. Bu travmanın şiddeti doğum şekline ve bebeğin karakterine göre değişecektir. Bebeğiniz doğumunu takip eden ilk haftalarda bu travmayı atmaya, dış dünyaya adapte olmaya çalışır. Bu adaptasyon süresi pek tabi ki bebekten bebeğe değişecektir.
  • Bazı bebekler emme refleksi gelişmiş halde bazıları da zayıf emme refleksi ile doğar. Zayıf emme refleksine sahip bebeklerin öğrenecekleri çok daha fazla şey var. Bu da bebeğin gelişiminde bir sonraki aşamaya geçmesini geciktirebilir. Ama unutmayın bebeğiniz hiç boş durmuyor zaten çok meşgul.
  • Yine bazı bebekler daha sakin ve az sayıda kişinin bulunduğu bir aileye, bazıları da kalabalık aileler içine gelir. Kalabalık bir ailede bebeğin ayırt etmesi gereken sesler, kokular, görüntüler daha fazladır. Bunları öğrenmek için çaba gösterecektir. Yine evin civarındaki gürültüler vs de bebeğe artı iş getirir. 
  • Karnının ne kadar iyi doyduğu, kusup kusmadığı, gaz sancısı çekip çekmediği, kolik olup olmadığı gibi bir çok farklı durumda bebeğin üstesinden gelmesi gereken ne çok sorun olduğunu, bunlarla baş etmek için ciddi bir emek gerektiğini hatırlayın.
  • İlk dönemler geçince (ilk 3 ay diyebiliriz) bebek sırasıyla elini, ayaklarını keşfetmeye, tutma becerilerini geliştirmeye, sonra sürünmeye ve emeklemeye, ardından tutunup kalkmaya, sıralamaya ve yürümeye başlar. Bu adımlar neredeyse her bebekte aynıdır ama zamanlaması farklı olabilir. Bu zamanlama ilk maddelerde yazdığım süreci ne kadar çabuk atlattığına ve sonraki zamanlarda diş çıkarma, çeşitli hastalıklar vs gibi süreçlerden ne kadar etkilendiğine, kolay atlatıp atlatamadığına da bağlı olarak değişecektir.
  • Bebeğin gelişiminde bir diğer etken bebeğinizin karakteridir. Bazı bebekler atak, korkusuz, keşfetmeye meraklı olabilir, bazıları ise yeni aşamalara daha temkinli geçmek isteyebilir. Bebeğiniz emeklemek, yürümek vs için kas gelişimini tamamlamış olabilir ama bunun bir de duygusal boyutu var. Aynı zamanda cesaretinin de gelmesi gerekir. O cesaret geldiğinde bebek yeni aşamaya hazır olacaktır.
  • Bazen de bu gelişim sürecindeki oynamalar bebeklerin ilgi alanlarının farklılığından kaynaklanıyor olabilir. Kimi bebekler oyuncakları, nesneleri, kitapları daha uzun inceler, ayrıntılara odaklanır. Kimi bebekler bunlara daha az özen gösterir, yeni hareketler yapmaya, bedensel sınırlarını genişletmeye odaklanır. Yani bebekler her an yeni bir şeyler öğrenmekle meşguller. Sadece bedenlerini değil, iç dünyalarını, zekalarını da geliştiriyorlar. Motor becerilerinin gözle takibini yapıyoruz ama diğerlerini bu kadar açık şekilde farkedemiyoruz. Bu yüzden duygusal ve zihinse gelişimlerini de takip etmeye, kıyaslama yapacaksanız bunları da göz önünde bulundurmaya (ki bunu ölçmenin ne kadar zor olduğunu tahmin edersiniz) ihtiyaç var.
  • Ve bunun gibi benim aklıma gelmeyen daha bir sürü ayrıntı.
Bebeğinizi diğer bebekler ile yarıştırırken tüm bunları gözden geçirmenizde fayda var. Elbette hem çevresel faktörlerden hem de karakterinden ötürü her bebek birbirinden farklıdır ve farklı zamanlarda gelişimini sürdürecektir. Ancak benim bebeğim şöyledir böyledir diyerek, bebeğin motor becerilerinin takibini de ihmal etmemek lazım. Her bebek tüm aşamaları aşağı yukarı aynı sıralamada geçer ve bu gelişimler için maksimum zamanlar vardır. Mesela her bebeğin en geç 18. ayda yürümesi beklenir gibi. İstisnalar olabilir ama genel istatistiklere uymayan durumlar ortaya çıkarsa doktorunuza danışmakta fayda var.


2 yorum:

  1. Ben de yaptım bunu bir ara. İster istemez düşünüyor insan ama gerçekten her bebek kendine özgü. Farklı farklı bireyler onlar. Karşılaştırma yapmak çok büyük bir yanlış çok farklı bir durum yoksa dediğin gibi.

    YanıtlaSil
  2. Bizde eşimle bu konuyu geçenlerde konuştuk canım.Eşimin annesi onu hep kuzenleri falan kıyaslarmış.Dersleriyle ilgili daha çok ve bir sürü başka şey ile.Aynı şekilde bende öyle..O yüzden kızımıza bunu yapmayalım dedik.Burada Ada ile yaşıt bir kız var ve acayip hareketli, Ada dan önce emekledi zıpır zpır hareket ediyor maşallah, çok hızlı.Ada onun yanında hantal kalıyor yani:)) Bunları konuşurken buldum kendimi...Sonra yazdığım sebeplerden bunu artık yapmamaya karar verdik canım..Umarım başarılı olurum:)

    YanıtlaSil